(Scroll naar beneden voor de Nederlandse vertaling van deze tekst)

He’s 12.000 kilometres from the Dutch office where he applied for asylum and far from the airport where Royal Dutch Airline KLM dropped him at the end of a gruesome deportation. Exhaustion is the only thing that masters his fear. He falls asleep. Lightly. When he’s lucky, that happens at a time when his neighbours are also sleeping. On days that he isn’t, and he says he almost never is, it happens just a few hours before they get up and the sound of everydayness woofers through the building and the surrounding streets as everybody rushes towards or through life. He wakes up, walks around, waits, wonders, wrecks his mind, wanders and walks back. “All my days are the same,” he tells me. He made some friends. People he drinks coffee with and who invite him for dinner. Two of them he trusts, neither of them know his real name. He fears the day the government officials of his country of origin find him again.

Asylum detention. It’s almost four years since the day a group of security people opened the doors of our friend’s prison cell for the last time. They take him out of the small room, out of the building, put him in one of the mini vans and drive him to the airport, straight to the plane that will take him back to his country of origin. They don’t enter the terminal but walk with him across the platform. You can barely call it “walking” because just like his wrists, his ankles are cuffed. As they approach the stairway that leads up to the aircraft, two marshals join their three colleagues. The five of them try to take him up the stairs, he resists. Then again… his limbs are all tied up so how hard can he push back? He’s tall. Tall, slender, muscular, Black, shouting and, again… tied up. High on false heroism and unbothered by social justice or other basic forms of fairness, the marshals slam his forehead against the steel steps. He’s bleeding. They drag him up the stairs and into the aircraft which, with the exception of some members of the cabin crew, is empty. They position him in such a way that he can’t move. The cut above his right eyebrow is deep and he’s still bleeding. At a certain point he hears people entering the plane and he tries to shout. Tries but fails because the marshals, alerted by the hint of the sound he’s trying to make, choke him until he almost loses consciousness. Almost. Through the suffocation and raging anxiety he’s still “awake” enough to feel the plane ascending.

As we demand attention for how racistly violent the Dutch police is, let us also talk about how Royal Marechaussee and security guards at the asylum detention centres assault illegalized refugees. Let us talk about the violence they use to “control” people. Let us talk about the choking and the things they put over people’s mouths and/or faces. While doing so, let us not be fooled by official statements about what is and isn’t allowed anymore. What does ‘not being allowed to do something’ mean to people who know they won’t be checked, let alone punished for misconduct? Absolutely nothing. What makes this extra problematic is the fact that the consequences of their behaviour stretch far beyond “their terrain”. There’s the terror they inflict themselves ánd there are the hyper-violent rampages they trigger in the countries of origin of the people they deport.

Hours later, our friend arrives at the airport of the country he tried to escape. The Dutch marshals present him to the local custom officials and hand them a stack of documents. He assumes the marshals are handing over the complete file of his asylum request and the paperwork of his deportation. Panic. For the government in his country of origin, asking for asylum is the same as committing treason. “You’re only granted asylum when you tell them we’re a murderous government. You tried to benefit by shaming our country, by condemning your president!” The punishment: they either kill you right away or they torture you until you hope to die. Imagine standing in front of a group of officers who aren’t just trained to believe this… they live for this. They’re trained to hunt people like you and there you are… presented to them on a shiny silver platter, thrown at them like a rag doll. The custom officers know enough. They thank the Dutch marshals for their work and they take him. It will be weeks before he’s able to contact our two friends and share the gruesome details of how they tortured him.

Since his deportation, many judges, a couple of human rights organisations and a few politicians have studied his case but still… no justice. They saw the pictures of his scars and read the medical reports of doctors who examined his physical and psychological wounds but still… no justice. What makes our pursuit of this extra difficult, is his fear to be found. He’s more than ready to go after the IND (Dutch Immigration Service) and have his story be part of a recent research project that will hopefully make this government agency implode while causing a political riot but… while he is where he is, he doesn’t want us to state his location or give any details about where he’s from. At least none that are more specific than saying “He’s from sub-Sahara Africa, he’s in sub-Sahara Africa.” He also doesn’t want pictures where his face isn’t blurred out on social media, on protest signs, etc.

How to mobilize while anonymizing the information that “gives the story a face”? How to give the horrors in asylum detentions and of deportations a more prominent place in a conversation about the Dutch asylum regime that currently seems to solely focus on shelter? How to create more interests in the ever growing list of mistakes with which the IND continues to ruin lives?

To be continued. Unfortunately.

The title of these pieces is derived from James Baldwin’s “An Open Letter to My Sister,
Angela Y. Davis”. He ends the letter he wrote on November 19, 1970 with the following realisation: “If we know, then we must fight for your life as though it were our own—which it is—and render impassable with our bodies the corridor to the gas chamber. For, if they take you in the morning, they will be coming for us that night. “

——- Nederlandse vertaling ——-

De IND-vestiging waar hij een verblijfsvergunning aanvroeg, ligt 12.000 km achter hem en ook de nabijheid van de luchthaven waar KLM hem na een gruwelijke deportatie dropte, is hij ontvlucht. Het enige dat heftiger is dan zijn angst is zijn vermoeidheid. Hij valt in slaapt. Lichtjes. Wanneer het meezit, gebeurt dit op een moment waarop zijn buren ook slapen. Op dagen dat hij geen geluk heeft, en hij zegt dat hij dit zelden heeft, gebeurt het slechts een paar uur voordat zijn omgeving zich vult met de geluiden van mensen die zich richting of door het leven haasten. Hij wordt wakker, wandelt wat rond, wacht, wikt, weegt, worstelt met z’n gedachten en wandelt terug. “Al mijn dagen zijn hetzelfde,” vertelt hij me. Hij heeft wat vrienden gemaakt. Mensen met wie hij koffie drinkt en die hem uitnodigen om te komen eten. Twee van ze vertrouwt hij, geen van ze weet zijn echte naam. Hij vreest voor de dag dat de mensen die voor de overheid van zijn land van herkomst werken hem opnieuw vinden.

Vreemdelingendetentie. Het is ongeveer vier jaar geleden dat een groep beveiligers voor de laatste keer de celdeur van onze vriend openden. Ze halen hem uit de kleine kamer, uit het gebouw, plaatsen hem in één van de busjes en nemen hem mee naar de luchthaven waar ze hem direct naar het vliegtuig richting zijn land van herkomst brengen. Ze gaan de terminal niet binnen maar lopen met hem over het platform. Je kunt het nauwelijks lopen noemen want zowel zijn handen als zijn enkels zijn geboeid. Wanneer ze de trap naar het vliegtuig naderen, wordt het team met beveiligers versterkt door twee marechaussees. Met z’n vijven proberen ze hem de trap op te krijgen maar hij verzet zich. Alhoewel… z’n armen en benen zijn geboeid dus hoeveel weerstand kan hij bieden? Hij is lang. Een lange, slanke, gespierde, Zwarte, schreeuwende man maar, nogmaals… hij is ingesnoerd. High van de valse heldhaftigheid en ongehinderd door gevoelens van social justice of andere basisvormen van eerlijkheid,  slaan ze zijn hoofd tegen een trede van de vliegtuigtrap. Hij bloedt. Ze trekken hem de trap op en slepen hem in het vliegtuig waar slechts een paar mensen van het vliegtuigpersoneel zijn. Ze positioneren hem zodanig dat hij zich niet kan bewegen. De wond boven z’n rechterwenkbrauw is diep en hij bloedt nog steeds. Op een gegeven moment hoort hij mensen het vliegtuig binnen komen en hij probeert opnieuw te schreeuwen. Tevergeefs want de mannen die hem vastgeklemd hebben, knijpen z’n keel dicht. Bijna verliest hij z’n bewustzijn. Bijna. Ondanks de verstikking en razende angst blijft hij nog genoeg bij bewustzijn om te voelen hoe het vliegtuig stijgt.

Laten we, wanneer we aandacht vragen voor de door racisme gedreven gewelddadigheid van Nederlandse agenten, het ook hebben over het geweld van de marechaussee en beveiligers in vreemdelingendetenties tegen geïllegaliseerde vluchtelingen. Laten we het hebben over het geweld waarmee ze mensen “onder controle” houden. Laten we het hebben over de wurggrepen en de zaken die ze mensen over het hoofd trekken of over de mond plaatsen. Terwijl we dit aan de kaak stellen, mogen we ons niet laten afleiden door officiële statements over wat wel of niet is toegestaan. Wat betekent toestemming voor mensen die weten dat ze, wanneer ze zich misdragen, niet eens gecontroleerd laat staan gestraft worden? Helemaal niets. Wat dit extra zorgelijk maakt is hoe ver hun gedrag buiten “hun terrein” reikt. Aan de ene kant is er de terreur die ze zelf plegen, aan de andere kant zijn er de gewelddadige tirades die ze ontketenen in de landen van herkomst van de mensen die ze deporteren.

Uren later arriveert onze vriend op de luchthaven van het land dat hij probeerde te ontvluchten. De marechaussees dragen hem over aan het douanepersoneel en overhandigen een stapel documenten. Hij denkt dat ze het hele dossier van zijn asielaanvraag en het papierwerk van zijn deportatie afgeven. Paniek. Voor de overheid in zijn land van herkomst staat het vragen van asiel gelijk aan landverraad. “Je krijgt alleen asiel wanneer je ze vertelt dat jouw overheid uit een stel moordenaars bestaat. Om er zelf beter van te worden, heb je jouw land tot schande gemaakt en jouw president veroordeeld!” De straf: of ze vermoorden je direct óf ze martelen je totdat je hoopt dat je sterft. Stel je voor… je staat voor een groep overheidsfiguren die hier niet alleen in geloven maar die hiervoor leven. Ze zijn getraind om op mensen als jou te jagen en daar ben je… op een glimmend presenteerblaadje, in hun schoot geworpen als een lappenpop. De douanemedewerkers weten genoeg. Ze bedanken de Nederlandse marechaussees voor hun werk en nemen hem mee. Het zal weken duren voordat hij contact op kan nemen met twee van onze vrienden en ze de gruwelijke details van de marteling vertelt.

Sinds zijn deportatie hebben vele rechters en een paar politici zijn zaak bestudeerd maar… nog steeds geen gerechtigheid. Ze zagen de foto’s van zijn littekens en lazen de medische rapporten van de dokters die zowel zijn psychische als lichamelijke wonden onderzochten maar… nog steeds geen gerechtigheid. Wat onze strijd hiervoor bemoeilijkt, is zijn angst om gevonden te worden. Hij is er meer dan klaar voor om achter de IND aan te gaan en om zijn verhaal deel te laten zijn van een recent onderzoeksproject dat hopelijk voor de van deze overheidsinstantie zorgt en tegelijkertijd een politieke rel veroorzaakt maar… zolang hij is waar hij is, wil hij niet dat we details geven over waar hij is en waar hij vandaan komt. Tenminste, niet in bewoordingen specifieker dan “sub-Sahara Afrika.” Hij wil ook niet dat er op social media, protestborden, flyers, etc. foto’s van hem te zien zijn waarop zijn gezicht niet afgeschermd is.

Hoe kunnen we mensen mobiliseren terwijl we de informatie die “het verhaal een gezicht geeft” tot nader orde ranonimiseren? Hoe geven we de horrors van vreemdelingendetentie en deportaties een prominentere plek in een conversatie die zich puur op onderdak lijkt te richten. Hoe creëren we een groter draagvlak voor de immer groeiende lijst van fouten waarmee de IND levens blijft verwoesten?

Wordt vervolgd. Helaas.

De titel van deze stukken is afgeleid van James Baldwin’s “An Open Letter to My Sister, Angela Y. Davis”. Hij sluit de brief die hij op 19 november 1970 schreef af met de volgende realisatie: “If we know, then we must fight for your life as though it were our own—which it is—and render impassable with our bodies the corridor to the gas chamber. For, if they take you in the morning, they will be coming for us that night.”
Vertaling: “Als we [dit] weten dan moeten voor jouw leven vechten alsof het om ons eigen leven gaat – wat zo is- en met onze lichamen de gang naar de gaskamers versperren. Immers, als ze jou ‘s ochtends meenemen dan komen ze die avond voor ons.”