In het voorjaar van 2013 werd een aan handen en voeten geboeide man met z’n voorhoofd tegen een vliegtuigtrap geslagen. Hij is een geïllegaliseerde vluchteling uit het Noordoosten van Afrika en de IND geloofde zijn verhaal niet. Ook geloofden ze niet dat hij in zijn land van herkomst gezocht werd door de overheid en ze wisten zeker dat hij geen gevaar zou lopen wanneer ze hem zouden deporteren. Enkele momenten nadat het Nederlandse ‘veiligheidsteam’ (dat z’n hoofd kraakte op de vliegtuigtrap en hem tot op het randje van flauwvallen stikte toen hij eenmaal in het vliegtuig zat) hem ruim negen uur later al bloedend overdroeg aan de autoriteiten in zijn land van herkomst, werd hij wekenlang gemarteld. Een uitgebreidere versie van het verhaal heb ik een paar weken geleden beschreven.

Ik had de persoon in kwestie toen hij nog in Nederland verbleef nooit ontmoet maar ik kende zijn naam van een poster. Een poster die opriep tot demonstraties en solidariteit. Een poster die, enkele momenten nadat we hoorden dat de KLM de deportatie had doorgezet, door zijn beste vriend met één veeg van de muur werd gerukt. We hadden verloren. Niet alleen hadden we de strijd met de IND verloren… we waren hem letterlijk kwijt. Gelukkig wist hij ons te vinden en wat volgde, waren vier lange jaren van bewijs na bewijs, afwijzing na afwijzing. Een goede vriend van ons had nauw contact met een aantal politici, journalisten en mensenrechtenorganisaties; ik bezocht hem op zijn huidige locatie, maakte foto’s van zijn littekens en luisterde naar zijn verhaal om per martelspoor te noteren hoe en waarmee ze hem mishandeld hebben.
De doktoren van mensenrechtenorganisaties hebben rapportages geschreven die we gebruikt hebben tijdens de procedure. Afgewezen door de IND: “We weten niet of we haar kunnen vertrouwen, hij kan alles zeggen en de arts heeft alleen de foto’s maar niet de persoon zelf gezien.” We hebben een arts erheen gevlogen en door het harde werk van onze gemeenschappelijke vriend hebben specialisten die aangesloten zijn bij mensenrechtenorganisaties opnieuw rapportages geschreven. Afgewezen: “Ja, maar ja… wie is deze dokter nu eigenlijk. Die specialisten en hun rapportages… meh, niet per se.” Bewijs na bewijs, afwijzing na afwijzing.
Hij is helaas geen uitzondering. Er zijn meerdere gevallen bekend van door Nederland geïllegaliseerde personen die in hun landen van herkomst of buurlanden daarvan ondergedoken zitten omdat ze na hun uitzetting gemarteld zijn en nog steeds gezocht worden. Er slapen in Nederland mensen op straten en onder bruggen omdat de IND het zich nog steeds kan veroorloven om soms de handen in de lucht te gooien en te zeggen: “Ik kan het me niet voorstellen dus het is niet waar.” Mensen die keer op keer worden opgesloten in vreemdelingendetentie en/of die volgens het huidige asielbeleid geen recht hebben op adequate gezondheidszorg en huisvesting, mensen die in het zogeheten asielgat vallen omdat iemand bij de IND zich iets niet kan voorstellen. En we weten inmiddels wat het voorstellingsvermogen van de gemiddelde witte Nederlander voor desastreuze gevolgen voor ons welzijn heeft…

Door op Artikel 1 te stemmen, stem ik tegen linkse partijen die jarenlang naar activisten en mensenrechtenorganisaties “luisterden” maar zich nooit, zelfs niet op veler verzoek, geroepen voelden om de werkwijzen van de IND te controleren. Zonder deze controle is het humaniseren van het Nederlandse asielbeleid onmogelijk. Zonder een onafhankelijke instantie die het handelen van de IND op basis van de richtlijnen van internationaal opererende mensenrechtenorganisaties en niet aan de hand van het geïnstitutionaliseerd, racistisch wantrouwen van rechts (en steeds rechtser wordend links) toetst, is het onmogelijk om in Nederland een humaan verblijfsbeleid te krijgen en te houden.
Welke in de Tweede Kamer zittende partij zorgt er nu voor dat de IND ook echt iets doet met de internationale kritieken op hun detentiecentra in het algemeen en het inzetten van de isoleercel als “strafmiddel” in het bijzonder? Wie van ze zorgt ervoor dat de klachten van geïllegaliseerde vluchtelingen verder reiken dan de muren van de detentiecentra en dat er ook echt ontslagen vallen wanneer personeel in dienst/opdracht van de IND mensen geestelijk en/of fysiek mishandelt? Wie zorgt voor terugkeerregelingen (naar Nederland, mind you) voor mensen die na ‘inschattingsfouten’ en ander ‘ongeloof’ van de IND uitgezet worden en wiens gelijk bewezen wordt door gruwelijke martelingen na deportatie? Wie maakt het mogelijk om besluiten van de IND en de ja-knikkende rechters die hun oordelen klakkeloos volgen terug te draaien? De tussenstand tot nu toe… niemand.
Tijdens het #ConcreteBlossom-debat van afgelopen zaterdag kwam een deel hiervan aan bod tijdens één van de vragenrondes voor Sylvana Simons, lijsttrekker van Artikel 1. Alleen al uit haar voornemen om de IND in check te houden, bleek meer moed en meer in social justice gewortelde toewijding dan andere partijleiders tot nu toe hebben getoond.

Eerlijk is eerlijk: Toen ik in het partijprogramma van Artikel 1 het punt over het leger van Fort Europa las, schrok ik. Enorm. Ik schrok en ik was teleurgesteld maar ik heb Sylvana Simons gevolgd in debatten en andere politieke conversaties. In plaats van doen wat lijsttrekkers 99 van de spreekwoordelijke 100 keer doen wanneer ze worden aangesproken op conflicterende zaken in hun programma (namelijk: het partijprogramma net zo lang blijven herhalen tot je van vermoeidheid ineens denkt dat ze wat anders hebben gezegd), zag ik een oprechte erkenning van de kritiek. Wat ik ook zag en blijf zien in de gesprekken die ze aangaat met mensen, is de in social justice gewortelde bereidheid om gerechtigheid en veiligheid niet te beperken tot het welzijn van mensen met een Nederlands ID-bewijs of een lopende verblijfsprocedure. Niemand is illegaal maar helaas zijn en worden sommigen van ons door de Nederlandse staat wel geïllegaliseerd. Vanwege de banden die Artikel 1 heeft met grassroots organisaties en personen die samen met geïllegaliseerde vluchtelingen vechten tegen de IND, geloof ik dat er bij de partij op het gebied van de kelders van het Nederlandse asielbeleid een groeiend besef en een toenemende betrokkenheid is. In combinatie met alle guts die ze sinds de oprichting getoond hebben, staat mijn besluit vast. Op woensdag 15 maart stem ik op Artikel 1 omdat ik durf te vertrouwen op hun moed en commitment.

——-
Leestip: Marlyn Mimi Mau-Asam van MAD Mothers NL betoogt haar stem op Artikel 1